Görme yetersizliği olan çocuk ya kördür ya da az görendir. Kör demek, çocuğun uzak yada yakından hiçbir şeyi görmemesi anlamına gelmektedir. Az gören ise çocuğun çevresinde bulunan şeylerin yakınına giderek ya da gözüne getirerek kısmen fark etmesi anlamına gelmektedir. Az gören çocuk, nesneleri kesin olarak fark edememektedir. Ancak karartı halinde gölgeler şeklinde görmektedir.
GÖRMENİN GELİŞİM ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
İnsanların dış dünyadan aldıkları bilgilerin %85’ini görme kanalıyla aldığı tahmin edilmektedir. Anca bu, görme yetersizliği olan çocukların görenlerden %85 daha az bilgi alacağı anlamına gelmez. Görme engelli çocukların diğer duyu organlarını da bilgi edinme amacıyla kullanacağı anlamına gelir.
Pek çok kas becerisi hareketi yapan kişinin izlenmesi ve taklit edilmesi yoluyla öğrenilmektedir. Gören çocuklarda görme, altı ay civarında çevre hakkında temel bilgi kaynağı haline gelir. Görme duyusu küçük çocuğa dünyayı bütünleştirmiş bir biçimde sunar. Çocuğa yakın çevresi dışındaki nesneler ve kişiler hakkında da bilgi sağlar. Görme olmadığında birey dünyayı öğrenmek için kendi incelemelerine ve başka insanların anlatımlarına güvenmek zorunda kalır. Görmeden, kendi kendine inceleme küçük bir çocuğun bulabileceği bilgi miktarıyla sınırlıdır. Çevredeki birçok nesne küçük çocuğun dokunarak veya işitme yoluyla inceleyebilmesi için çok büyük ya da çok küçük ve çok soyuttur. Sözel tanımlar ise, tanımı yapanın bakış açısına bağlıdır ve eksiktir. Bu nedenle kör çocuklar çevredeki olayları ve nesneleri bütünüyle anlayamazlar. Kör çocukların çevrelerini tanıyıp öğrenmeleri için özel eğitim yöntemlerine gerek vardır.
Görme yetersizliği olan çocukları fark etmede birçok ipuçları vardır:
- Gözlerinin önünde bulunan ilgi çekici eşyaları takip edememe ya da farkına varamama
- Uzun süre aynı yere bakma
- Farklı bir şekilde gözlerini döndürme
- Sık sık gözlerini ovma ve kaşıma
- Gözlerini ışıktan kaçırma ve gözlerinde titreme
- Sağa sola amaçsız uzanma ve sık sık düşme
- Renkli bir resmin renklerini ayıramama
- Gözlerde kızarma ve yaşarma
- Gözlerinin ortasında bulanıklık ve ışık geldiğinde parlama